STUDIEZAAL | 13.04.2017 – 05.11.2017

1517. EEN NALATENSCHAP

Delen op Facebook
Wat hebben de reformatoren, en dan vooral Martin Luther, symboolfiguur van de reformatie, ons nagelaten? Welke geloofsboodschap blijft bestaan, ook nog 500 jaar na dato? 1517 geldt als begin van de reformatie. Maar we herdenken meer dan „500 jaar stellingen van Luther“.We denken terug aan het moment dat de christelijke wereld in twee confessionele kampen uiteen viel. In oecumenische kringen wordt Martin Luther meer gezien als geloofsvernieuwer dan als de man die een splitsing teweegbracht. 

Op het eerste gezicht lijkt de Draiflessen Collection, gesticht door de katholieke Brenninkmeijers, niet de aangewezen plek om het thema reformatie te verdiepen. Toch is Draiflessen sinds 2013 ook de locatie van de Liberna Collection, een uitzonderlijke collectie religieus drukwerk in permanent bruikleen. Het accent van de verzameling ligt op de thema’s theologie en reformatie. De diversiteit van de collectie laat zien dat de verzamelaar een intense belangstelling had voor alle aspecten van deze religieuze ontwikkeling in de 16de eeuw. De kabinettentoonstelling maakt dankbaar gebruik van de rijkdom van deze verzameling en volgt de sporen van Martin Luther. De Lutherportretten uit de werkplaats van Cranach en de boekdrukkunst die het mogelijk maakte om zijn geschriften in hoge oplages te drukken, gaven Luther een groot podium en stuwden zijn bekendheid op tot grote hoogten. Bij de adel zoekt en vindt hij ondersteuners die hem, niet geheel van eigenbelang ontbloot, helpen bij zijn riskante confrontaties met de Romeinse Curie. 

Behalve teksten en prenten rond deze thema's zijn er bijzondere drukken te zien die getuigen van de nieuwe tijdgeest: van de eerste gedrukte bijbel („Gutenberg-bijbel“), nog in het Latijn, en de eerste Duitse bijbel in Luthers nieuwe vertaling („Mentelin-bijbel“) tot en met de laatste versie van Luthers hand (de „Lutherbijbel“).Daarnaast zijn er andere boeken uit die tijd te zien die laten zien wat de effecten waren op de omringende landen. 

Bovendien wil de tentoonstelling laten zien hoe theologische tegenstellingen en onbegrip leidden tot een soort „vlugschrift strijdcultuur“ met enorme gevolgen. De expositie maakt ook duidelijk dat het beeld van het nieuwe geloof ook minder rooskleurige kanten kent: Nieuwe inzichten omtrent Luther wijzen op diens antisemitisme. Ook de door de reformatie uitgelokte Beeldenstorm was cultureel gezien een enorme ramp. De reformatie had ook gevolgen buiten het religieuze domein: De huidige Duitse spelling houdt rechtstreeks verband met Luthers vertaling van de bijbel in het Duits. 

Met de eigen collectie als basis werpt deze presentatie een nieuw licht op de historische gebeurtenissen en een van haar hoofdrolspelers. Tegelijkertijd wil zij een aanzet geven om te overdenken wat de gevolgen van de reformatie zijn voor ons eigen leven. 

Er is een begeleidend programma ontwikkeld met rondleidingen voor schoolklassen rond deze (cultuur)historisch zo belangrijke herdenking.


1517. A Legacy | © Draiflessen Collection