AUDIO
MAGISCHE VROUWEN
Audio 2/14
2.
Myrlande Constant
0:00
AUDIO
Myrlande Constant
Een wandtapijt dat fonkelt. Goud, zilver, turquoise. Pailletten, kralen, borduurwerk. En middenin: een zeemeermin met spiegel en kam. Wat op het eerste gezicht een sprookjesfiguur lijkt, is in werkelijkheid een godin: Lasirène – koningin van de oceanen in de Haïtiaanse voodoo. Myrlande Constant heeft haar op stof vastgelegd. Daarvoor gebruikte ze de Franse borduurtechniek van het tamboereren: de stof werd vanaf de achterzijde versierd met kralen en pailletten.
Constant komt uit Port-au-Prince en maakt daar drapos, liturgische vlaggen die worden gebruikt in voodoo-ceremonies. Maar Constant heeft zich dit ambacht eigen gemaakt en het opnieuw geïnterpreteerd, verbreed en er iets anders van gemaakt: Ze gebruikt voor het eerst glazen kralen in de vlaggen en maakt zo haar beeldtableaus die uitdrukking geven aan een diepe spirituele verbondenheid en het koloniale erfgoed van Haïti weerspiegelen. Haar werken zijn verhalend en politiek. Bovendien heeft ze dit ambacht, dat lange tijd voorbehouden was aan mannen, met een eigen atelier toegankelijk gemaakt voor mensen van alle genders.
In Ceremonie Sirene verrijst een zwarte zeemeermin uit de oceaan. Gevlochten blond haar, gouden sieraden, een doordringende blik. Om haar heen bevinden zich waterwezens, golven, ornamenten – misschien het anba dlo, het onderwaterrijk waar de zielen voortleven van de mensen die door de koloniale heersers tot slaaf werden gemaakt en die tijdens hun verscheping naar Amerika overboord zijn gegooid en aan hun lot zijn overgelaten.
In het tweede werk, Lasirène, ziet dezelfde godin er heel anders uit: met een lichte huid, haast Europees, met de Haïtiaanse vlag op de achtergrond. Ze is afgebeeld met sieraden, een spiegel en een kam. De spiegel wordt gezien als een poort naar de geestenwereld, de kam staat voor schoonheid en vrouwelijkheid. Ook dat maakt deel uit van dit verhaal. Want voodoo is een vlechtwerk van Afrikaanse, Europese en Caribische invloeden. En ook een middel tot verzet dat voortleeft in beelden, liederen en rituelen.
De wandtapijten van Constant zijn dus geen decoratie. Ze maken deel uit van een cultureel geheugen, een bewaarplaats van pijn, hoop en overleven. Ze tonen hoe spiritualiteit een beeldtaal wordt – en stof een getuigenis.
Blijf gerust nog even staan. Laat de beelden op u inwerken. Misschien hoort u iets. Misschien fluistert Lasirène u wel iets toe.
Constant komt uit Port-au-Prince en maakt daar drapos, liturgische vlaggen die worden gebruikt in voodoo-ceremonies. Maar Constant heeft zich dit ambacht eigen gemaakt en het opnieuw geïnterpreteerd, verbreed en er iets anders van gemaakt: Ze gebruikt voor het eerst glazen kralen in de vlaggen en maakt zo haar beeldtableaus die uitdrukking geven aan een diepe spirituele verbondenheid en het koloniale erfgoed van Haïti weerspiegelen. Haar werken zijn verhalend en politiek. Bovendien heeft ze dit ambacht, dat lange tijd voorbehouden was aan mannen, met een eigen atelier toegankelijk gemaakt voor mensen van alle genders.
In Ceremonie Sirene verrijst een zwarte zeemeermin uit de oceaan. Gevlochten blond haar, gouden sieraden, een doordringende blik. Om haar heen bevinden zich waterwezens, golven, ornamenten – misschien het anba dlo, het onderwaterrijk waar de zielen voortleven van de mensen die door de koloniale heersers tot slaaf werden gemaakt en die tijdens hun verscheping naar Amerika overboord zijn gegooid en aan hun lot zijn overgelaten.
In het tweede werk, Lasirène, ziet dezelfde godin er heel anders uit: met een lichte huid, haast Europees, met de Haïtiaanse vlag op de achtergrond. Ze is afgebeeld met sieraden, een spiegel en een kam. De spiegel wordt gezien als een poort naar de geestenwereld, de kam staat voor schoonheid en vrouwelijkheid. Ook dat maakt deel uit van dit verhaal. Want voodoo is een vlechtwerk van Afrikaanse, Europese en Caribische invloeden. En ook een middel tot verzet dat voortleeft in beelden, liederen en rituelen.
De wandtapijten van Constant zijn dus geen decoratie. Ze maken deel uit van een cultureel geheugen, een bewaarplaats van pijn, hoop en overleven. Ze tonen hoe spiritualiteit een beeldtaal wordt – en stof een getuigenis.
Blijf gerust nog even staan. Laat de beelden op u inwerken. Misschien hoort u iets. Misschien fluistert Lasirène u wel iets toe.